رشته ای از طب که با ادغام جنبه های بالینی و اجرایی و با در نظر داشتن محیط شغلی افراد و گروه ها به نیازهای مربوط به سلامت میپردازد و شامل فعالیتهایی از جمله شناسایی، ارزیابی، درمان، کنترل و پی گیری درمان و پیشـگیری از بیماریها و صـدمات مـرتبط با کار میباشد.
انواع معاینات طب کار:
1. معاینات بدو استخدام
این معاینات به منظور سنجش توانمندی جسمانی، روانی و اجتماعی شاغل و به کارگیری فرد در کار متناسب با این توانمندیها انجام میگردد و با تعیین وضعیت پایه سلامت عمومی و شغلی فرد، در صورت ابتلا فرد به یک بیماری در آینده، در تعیین شغلی و یا غیر شغلی بودن بیماری وی به پزشک بسیار کمک می کنند که البته این مسئله هنگام طرح موضوع در مراجع قانونی اهمیت بیشتری پیدا می کند. این معاینات بر اساس ماده 90 قانون تامین اجتماعی برای شاغلین الزامی است.
2. معاینات دورهای در طول کار
این معاینات بعد از استخدام و با فواصل زمانی معین انجام میشوند و دو هدف اصلی دارند.
هدف اول شناسایی زودهنگام بیماریهای ناشی از کار و اجرای اقدامات لازم برای درمان آن است.
هدف دوم بررسی شرایط محیط کار روی بیماریهای قبلی کارمندان و برنامهریزیهای لازم برای ارتقاء و متناسبسازی محیط با شرایط جسمانی کارمندان است.
طبق قانون، کارفرما ملزم است کارمندان خود را حداقل یک مرتبه در سال تحت معاینات دورهای قرار دهد.
3. معاینات تطابق با کار:
این معاینات که جزء معاینات تخصصی طب کار میباشد جهت بازگشت مناسب فرد آسیب دیده از حادثه یا یک بیماری (شغلی و غیر شغلی) به کار مناسب با توان جسمی و روانی وی استفاده می گردد.
4. معاینات بازگشت به کار:
این معاینات تخصصی نیز با هدف معاینات قبلی انجام می شود. انجام این معاینات جهت هر کارگری که بیش از 5_3 روز از محیط کاری خود دور بوده است ضروری میباشد.
5. معاینات حین بازنشستگی یا معاینات خروج از کار:
این معاینات جهت تعیین و ضعیت کلی سلامت شغلی فرد انجام میگردد که این موضوع در خصوص برخی عوامل زیان آور محیط کار که دارای عوارض دیررس یا طولانی مدت هستند (همچون آزبست، سیلیس، پرتوهای یونیزان و ...) از اهمیت ویژه ای برخوردار است.